Hamd etmek

Sual: Allah’a hamd etmenin, yani Elhamdülillah demenin hükmü nedir?

CEVAP

Hamd etmenin hükmü yerine göre değişir. Birkaç örnek verelim:

Vacib olanlar: Namazda hamd etmek vacibdir. Fatiha suresi okumakla hamd edilmiş olur.

Sünnet olanlar: Duaya başlarken, hutbede ve yiyip içtikten sonra hamd etmek sünnettir.

Müstehab olanlar: Duaların sonunda hamd etmek müstehabdır.

Mubah olanlar: Her hatırladıkça hamd etmek mubahtır.

Haram olanlar: Haram bir şeyi yiyip içtikten sonra hamd etmek haramdır.

Küfür olanlar: Domuz eti, şarap gibi kesin haram olan bir şeyi yiyip içtikten sonra hamd etmek haramdır, hattâ haramlığına önem verilmezse küfür olur.

* * *

Sual: Ayakta namaz kılınca elde olmadan yel veya idrar kaçıran yahut yarası akan kimse, oturunca bu akıntılar olmuyorsa, namazı ayakta kılmayıp, oturarak mı kılar?

CEVAP

Evet, oturup îmâ ile kılınca, bu özürler akmayıp kesiliyorsa, îmâ ile kılmak gerekir, çünkü sargıyla, bantla, ilaçla veya başka bir yolla akıntıyı durdurmak vacibdir. (S. Ebediyye)

Eğer yukarıda bildirilen özürlere mani oluyorsa, îmâ ile kılmak, akıntı devam ederken ayakta kılmaktan daha uygundur. (Halebi)

Akıntısı sadece secde hâlinde gelen, secdeyi terk eder. Akıntısı sadece ayakta gelen ise, kıyamı terk edip akıntı gelmeyecek şekilde oturup îmâ ile kılar. Eğer böyle akıntılı durumlarda, Mâlikî mezhebi taklit edilirse, bu özürlerin hiçbiri abdestini bozmaz. O zaman îmâ ile kılmak gerekmez. Bu bakımdan Mâlikî’yi taklit ederek kılmak iyi olur.

* * *

Sual: Fatiha, kıyamda unutularak peş peşe iki kere okunsa secde-i sehv gerekir mi?

CEVAP

Unutularak ilk iki rekâtta okunursa secde-i sehv gerekir. Üçüncü ve dördüncü rekâtlarda okunursa secde-i sehv gerekmez, çünkü son iki rekâtta Fatiha okumak sünnettir. Diğer sünnetleri unutarak iki defa okumak da secde-i sehvi gerektirmez. Mesela Sübhaneke ve Salli Barik’ler unutularak iki defa okunsa secde-i sehv gerekmez.

* * *

Sual: Düğünden önce, kıza altın bilezik vesaire veriliyor. Nikâhta mehir konuşulmazsa, mehir yerine geçer mi?

CEVAP

Evet, geçer.

* * *

Sual: Altın lira olarak alınan borç ödenirken, altının o andaki piyasa değeri para olarak veya yağ, pirinç veya başka şey verilse uygun olur mu?

CEVAP

Alacaklı kabul ederse uygun olur.