Dilerse yaratır

Sual: Sevab veya günah olan bir işi, bir insan isterse yapabilir, istemezse yapmayabilir mi? Yani Allahü teâlâ, o işi yapmamıza izin verir mi, yapmamıza mani olur mu?

CEVAP

İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlâ kullarına irade vermiş, bu iradelerini, dilemelerini, işleri yaratmasına sebep kılmıştır. Bir kul, bir şey yapmak isteyince, Allahü teâlâ da dilerse, o işi yaratır. Kul dilemezse, Allahü teâlâ da dilemez ve o şeyi yaratmaz. Görülüyor ki, insan kendi istekli işlerini, isterse yapar, istemezse yapmaz. (1/286)

Kul, meyhaneye gitmek isterse, Allahü teâlâ da bunu dilerse, kul gider. Kul, camiye gitmek isterse, Allahü teâlâ da dilerse, o kul camiye de gider. Kul meyhaneye gitmek istemezse, Allahü teâlâ da dilemez ve kul oraya gitmez. Yani Allahü teâlâ zorla günah işletmez. Günah işleyenin, kaderim böyleymiş diyerek suçu kadere yüklemesi yanlıştır.

Mekruhla sünnet çakışırsa

Sual: Namazı cemaatle kılmak sünnet olduğu için, vacib olan tadil-i erkâna riayet etmeyen veya başka mekruh işleyen imama uymak uygun olur mu?

CEVAP

Uygun olmaz. (Halebî)

Bir sünnetle bir mekruh çakışınca, yani sünnet işlemek için mekruh işlemek zorunda kalınca sünneti bırakmak gerekir. Yani mekruhtan kaçmak, sünneti yapmaktan önce gelir. (Uyun-ül-besair)

* * *

Sual: Bebeğin lazımlığa yaptığı idrarı, gece orada bekletmekte mahzur var mıdır?

CEVAP

Tuvalete döküp lazımlığı yıkamalı. Gece bekletmemeli. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:

(Evde kap içinde idrar bırakmayın! Rahmet melekleri böyle odaya girmez.) [Taberani]

Çöpü bile evde bekletmek uygun değildir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:

(Bir evde çöp olursa, o evden bereket kalkar.) [Deylemi]

* * *

Sual: Taharetlendikten sonra kurulanmadan kalksak, yaşlık çamaşırımıza bulaşsa necis mi olur?

CEVAP

Hayır, necis olmaz. Bezle veya tuvalet kâğıdıyla kurulanmak müstehabdır, iyidir. Kurulanmasa da mahzuru olmaz. Bez yoksa, sadece elle de olsa, kurulamalı.

* * *

Sual: Kur’an-ı kerimde dört elif miktarı uzatılması gereken yerde bir elif miktarı uzatırsak vacibi terk etmiş mi oluruz?

CEVAP

Hayır, vacib terk edilmiş olmaz. Dört elif miktarı uzatmak kıraat ilminin vacibidir, bildiğimiz vacib gibi değildir. Dört elif miktarı uzatılmasa da namaz mekruh olmaz.