yeme içme adabı

Sual: Yeme içme adabı hakkında bilgi verir misiniz?

CEVAP

Maddeler hâlinde bildirelim:

Yemeğe başlarken niyet: Yemeğe başlarken, Allahü teâlâya ibadet etmek, Onun kullarına faydalı olmak, dinimizi, ebedi saadet ve huzur yolunu bütün insanlara yaymak için kuvvet elde etmeye niyet etmeli.

Yiyip içmenin farzları:

1- Yiyince doymayı, içince kanmayı, Allahü teâlâdan bilmek.

2- Helâlinden yiyip içmek.

3- O yemekten kuvveti geçinceye dek, Allahü teâlâya kulluk etmek.

4- Eline geçene kanaat etmek.

Yiyip içmenin haramları:

1- Karnı doyduktan sonra, tıka basa yemek,

2- Sofrada çalgı, yabancı kadın, içki, kumar gibi haram şeyler bulundurmak.

3- Yemekte israf etmek,

4- Ziyafete davetsiz gitmek,

5- Başkasının malını izinsiz yemek,

6- Vücuda hastalık verecek şeyi yemek,

7- Gösterişle hazırlanan yemeği yemek.

Sünnetleri:

1- Yiyip içmeye başlarken Besmele çekmek, [Herkese hatırlatmak için yüksek sesle söylenebilir.]

2- Yemeğin sonunda (Elhamdülillah) demek,

3- Yemekten önce ve yemekten sonra el yıkamak, [Yemekten önce gençler, yemekten sonra önce yaşlılar el yıkar.]

4- Sağ elle yiyip içmek,

5- Tabağın kenarından, kendi önünden yemek,

6- Sağ ayağı dikip, sol ayaküstüne oturmak,

7- Yemeğe tuzla başlayıp tuzla bitirmek, [Bu şifadır. İlk ve son lokma ekmekle yapılır ve ekmekteki tuza niyet edilirse, bu sünnet yerine getirilmiş olur.]

8- Elle yenebilenleri, üç parmakla yemek,

9- Ekmekle karpuz yerken, ekmeği sağ ele alıp, sonra karpuzu sol elle yemek,

10- Kapta kalanı sıyırıp yemek, [Hoşaf, ayran gibi şeylerin artığına su koyup, çalkalayıp içmek çok sevabdır. Sonra yemek şartıyla, tabakta, bardakta artık bırakmak caizdir. Resulullah efendimiz, müminin artığını yemeyi severdi.]

11- Elini yıkamadan önce, parmaklarındaki yemek artıklarını yalamak,

12- Yemekten sonra dişleri misvak veya kürdanla temizlemek. [Bunu muslukta yapmalı.]

Müstehabları:

1- Sofrayı yere kurmak,

2- Elbisesi temiz olarak sofraya oturmak,

3- Arpa ekmeği yemek,

4- Ekmeği elle parçalamak. Ekmek bıçakla kesilebilirse de, bıçakla lokma haline getirilmez. Yemeği başkası için, bir yaşlı için hazırlayan, onun yiyebileceği şekilde lokma hâline getirebilir. Pişmiş eti bıçakla kesmemeli.

5- Ekmek ufaklarını zayi etmemek,

6- Sirke yemek,

7- Lokmayı küçük almak,

8- Lokmayı iyice çiğnemek.